Drogi Rodzicu!
Wakacje to dobry moment na aktywności, na które zwykle nie ma czasu, a także takie, które cudownie wpływają na wszechstronny rozwój dziecka oraz z pewnością,zapewnią Wam wspaniałe wspomnienia.
Zatem co warto robić w czasie wakacji?
Powodzenia !
Wakacje to czas, który rodzice najchętniej spędzają ze swoimi dziećmi poza domem. Piękna pogoda zachęca do aktywnych form wypoczynku na świeżym powietrzu. Wszystkie te okoliczności wydają się nie sprzyjać kontynuowaniu terapii logopedycznej w wakacje. Można je zorganizować w inny sposób, nie rezygnując przy tym z wakacyjnych przyjemności. Możliwości na ćwiczenia jest wiele, a większość z nich można wykorzystać w najróżniejszych sytuacjach – w podróży, w czasie odpoczynku, czy podczas aktywnie spędzanego czasu poza domem. Przydomowy ogród, mały basen, podwórko, plaża, łąka, las, a nawet kawiarnia to świetne miejsca do zorganizowania zabaw logopedycznych.
Poniżej znajdziecie Państwo kilka propozycji zabaw wspomagających rozwój mowy podczas wakacji:
słuchaj w lesie odgłosów ptaków
naśladuj bzyczenie muchy bzzz..
zdmuchnij dmuchawiec
przyklej język do podniebienia i opuść (naśladuj odgłos aparatu)
poliż lody językiem (wewnątrz buzi)
dmuchaj na latawiec
dmuchaj na statek na wodzie
wąchaj kwiaty na łące (wdech nosem, wydech ustami)
narysuj językiem pestki z arbuza na swoim podniebieniu
rozłóż szeroki język na podniebieniu (tak jak rozkładasz parasol na plaży)
puść bańki mydlane
pij gęsty koktajl przez słomkę
zrób bąbelki w napoju
ściągnij wargi w rybi pyszczek
A. Kość
Ćwiczenia dykcyjne:
- Naśladuj warkot silnika motocyklowego na różnych wysokościach dźwięku.
Najpierw używaj jedynie warg, potem języka, na koniec warg i języka. Warto parsknąć!
- Kilkakrotnie jak najgłośniej przeciągle cmoknij.
- Kilka razy szeroko otwórz i zamknij usta, układając je w pozycji
poszczególnych samogłosek - "a", "o", "u", "e", "i", "y", tym razem rób to głośno.
- Głośno i wyraźnie wypowiadaj połączenia:
"abba, obbo, ubbu, ebbe, ibbi, ybby";
"assa, osso, ussu, esse, issi, yssy".
- W różnym tempie powiedz:
"brim, bram, bram, bram, brom";
"trim, tram, tram, tram, trom";
"krim, kram, kram, kram, krom" itd.
GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA
Ćwiczenia języka
- Dotykamy palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je "zaczarowanym miejscem", "parkingiem" itp.. w którym język (krasnoludek, samochód) powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię;
- Zlizywanie nutelli, mleka w proszku itp. z podniebienia przy szeroko otwartych ustach;
- język malarzem – dzieci naśladują malarza, który pędzlem maluje obrazy. Język to pędzel. Dzieci czubkiem języka naśladują malowanie różnych wzorów: kropek, kółek, linii, kwadratów, trójkątów. Za każdym razem moczą pędzel w farbie (dotykanie czubkiem języka wałka dziąsłowego, malują wzór, płuczą pędzel (oblizywanie językiem dolnych dziąseł od wewnętrznej strony);
- Karuzela- dzieci bardzo lubią kręcić się w koło, twój język także. Włóż język między wargi a dziąsła i zakręć nim raz w prawą, raz w lewą stronę;
- Słoń - ma długą trąbę i potrafi nią wszędzie dosięgnąć. Ciekawe czy potrafisz dosięgnąć językiem do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony;
- Wahadełko – kierowanie czubka języka w kąciki ust;
- Młotek - wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa;
- Wysuwamy język na brodę, zwijamy w „łyżeczkę” i chowamy do buzi;
- Masaż języka –wysuwanie i cofanie języka przez lekko zwarte zęby;
- Schodki – czubek języka dotyka górnych jedynek, górnej wargi, a następnie nosa (buzia otwarta);
- Masaż podniebienia – język jest masażystą i masuje podniebienie od zębów w stronę gardła i z powrotem;
- Naśladowanie różnych zwierząt:
- ”krokodyl” – szerokie otwieranie buzi, wysuwanie żuchwy do przodu, naśladowanie „kłapania paszczą
- „krowa” – naśladowanie przeżuwania trawy,
- „zły pies” – zagryzanie górnymi siekaczami dolnej wargi, udawanie warczenia psa,
- „wyjący pies” – naśladowanie wycia psa do księżyca (a-u, a-u),
- „konik” – kląskanie czubkiem języka o wałek dziąsłowy,
- „kameleon” – jak najdłuższe wysuwanie języka i chowanie go do buzi,
- „żabki” – robienie z buzi dużego balonu, naciskanie lekko paluszkami na policzki, stopniowe wypuszczanie powietrza,
- „króliczek” – próby utrzymywania kredki między górną wargą a nosem.
Ćwiczenia warg
Chcemy pocałować mamę, ale ona jest daleko – posyłamy całuski;
Balonik - nadymanie policzków, usta ściągnięte (dla urozmaicenia bawimy się w baloniki, które "pękają" przekłute palcami);
Zmęczony konik - parskanie wargami;
Kto silniejszy? - napinanie warg w pozycji rozciągniętej. Dwie osoby siedzące naprzeciw siebie trzymają ustami kartkę papieru i każdy ciągnie w swoją stronę. Uwaga - dajmy dziecku szansę wygrania zawodów;
Świnka - wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek świnki;
Wąsy - wysuwanie warg jak przy wymawianiu u, położenie na górnej wardze słomki lub ołówka i próby jak najdłuższego utrzymania;
Drzwi do domu - buzia to domek krasnoludka, a wargi to drzwi do domku. Pokaż jak wargi ściągnięte do przodu, otwierają się i zamykają;
Straż pożarna - wyraźne wymawianie samogłosek w parach: e o, i u, a, u
A. Kość
Coraz częściej spotyka się dzieci, które mają skąpe menu żywieniowe, a właściwie należy powiedzieć, iż zjadają wyłącznie bułkę zarówno na śniadanie, obiad, jak i kolację. Wszelka próba zaserwowania takim dzieciom innego posiłku wywołuje grymaszenie, niechęć a nawet lęk. Naukowcy, obserwując to narastające wśród dzieci zjawisko, stworzyli termin neofobia żywieniowa, czyli niechęć, lęk do spożywania nowych, nieznanych dotąd pokarmów. Wspomniane zjawisko może pojawić się nawet w przypadkach, gdy dieta dziecka od samego wczesnego etapu rozwoju była prawidłowo rozszerzana. Pojawiają się też przypadki, kiedy to dziecko odmawia spożycia produktu dotąd akceptowanego tylko dlatego, ze zmieniło się jego opakowanie lub został w inny sposób podany. Szacuje się, że neofobia pojawia się najczęściej u małych dzieci od 2. do 5. roku życia i dotyczy braku zainteresowania przede wszystkim zjadaniem mięsa, owoców i warzyw.
Zachowania wskazujące na występowanie u dziecka neofobii żywieniowej:
Przyczyny występowania neofobii żywieniowej upatruje się m.in. w nieodpowiednim sposobie odżywiania się matki dziecka podczas ciąży. Cechy charakteru dziecka, jego temperament, niska otwartość na doświadczenia, wysoka neurotyczność mogą także prowadzić do występowania wybiórczości pokarmowej u dziecka.
Uboga dieta niestety odzwierciedla się niedoborami żywieniowymi i tym samym problemami ze wzrostem i rozwojem dziecka, problemami związanymi z rozwojem emocjonalno-społecznym.. Nieprawidłowy rozwój dziecka wzbudza niepokój rodziców. Niekiedy rodzice czują się na tyle sfrustrowani odmową spożycia przez dziecko posiłku i jego stanem zdrowia, iż próbują nadmiernie zachęcać dziecko do jedzenia, „przekupywać”, a czasami nawet przymuszać, co spotyka się ze strony dziecka z negatywnymi emocjami i jeszcze większym zdenerwowaniem.
Chcąc pokonać neofobię żywieniową, rodzice powinni podjąć działania mające na celu „oswajanie” jedzenia poprzez np. systematyczne podawanie znanego produktu w połączeniu z nieznanym produktem podanym w małej ilości. Rodzice powinni spożywać ten nieznany produkt w obecności dziecka, pokazując tym samym, iż jest on smaczny, zjadliwy. Powinno się również pozwalać dziecku, aby pobawiło się tym produktem, dotykając, eksplorując go rękoma, co zaciekawi dziecko i umożliwi jednocześnie stworzenie przyjaznej atmosfery, tak niezbędnej przy trudnościach z spożywaniem posiłków. Ogromne znaczenie w walce z neofobią żywieniową u dziecka ma determinacja rodziców i podejmowanie wiele prób wspomnianego już „oswajania” jedzenia, i, jeśli to konieczne, we współpracy z specjalistą.
Opracowała: Monika Mikołajczuk
Źródła informacji:
https://dziecisawazne.pl/bulka-obiad-sniadanie-kolacje-neofobia-zywieniowa/
https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/neofobia-zywieniowa-zaburzenie-czy-etap-w-rozwoju-dziecka/
https://1000dni.pl/1-rok-zycia/neofobia-czyli-kiedy-dziecko-nie-chce-jesc?gclid=CjwKCAjw04yjBhApEiwAJcvNodM_qwhKkOUNN2XipZVWp61LX7NlmaAXkZGxQFkJ-AW2HtCtueLMZRoCN-YQAvD_BwE
https://centrumzaburzenodzywiania.pl/strefapacjenta/jak-radzic-sobie-z-neofobia-zywieniowa-dziecka/
Staramy się utrzymywać podczas rozmowy kontakt wzrokowy z dzieckiem, co pozwoli dziecku zaobserwować pracę warg, ułożenie języka dorosłego podczas wypowiadania określonych głosek.
Sprawmy wrażenie osoby zainteresowanej wypowiedzią dziecka, co będzie stanowiło swoistą zachętę dla dziecka do komunikacji. Powinno dać dziecku czas na wypowiedź. Dążyć do tego, aby dziecko poprosiło werbalnie o jakiś przedmiot, zamiast tylko wskazywało palcem.
Powtarzamy to, co powiedziało dziecko, tylko że w poprawnej formie. Przy tym nie zmuszamy dziecka do powtarzania poprawnie sformułowanej wypowiedzi i nie krytykujemy go!
„Ałke-ałke-ałke,
miał Michałek chałkę.
Ałka-ałka-ałka,
sucha była chałka,
a Michałek chałki
jadł wielkie kawałki,
ałką-ałką-ałką,
i się zapchał chałką.
Za sucha ta chałka
była dla Michałka!”
Opracowała: Monika Mikołajczuk
Bibliografia: